Темната страна на „СОВРШЕНИОТ“ образовниот систем во Норвешка: Плачот на очајната мајка на тинејџерка откри - колку детската слобода е преголема слобода?
Општо е познато дека стандардите и методите во градинките и училиштата во Норвешка се неспоредливи со оние на Балканот. Искуствата на некои родители од нашата земја и од соседните земји кои живеат и работат во оваа скандинавска земја велат дека условите во училиштата и градинките се далеку подобри од овде, а начинот на работа е поприлагоден на потребите на детето.
Меѓутоа, до кој степен треба да се прилагоди на потребите на детето? Колку што е можно, сѐ додека тоа не го загрозува функционирањето на семејството и институцијата. Но, проблемот настанува кога ги мешаме потребите со желбите, пишува порталот „Зелена училница“. За доброто на децата, честопати мораме да работиме спротивно на нивните желби, за да ги заштитиме од лошо влијание кое понекогаш може да има неразбирливи последици.
Токму тука, ако може да се процени според плачот на една мајка, работите тргнале наопаку во норвешкиот систем. Вака таа пишува за порталот nkr.no.
„Толку брзо помина! Имавме активен и добар 12-годишник, со одлични другари на улица и во ракометниот тим. Почнавме да се грижиме кога ракометното игралиште го замени со трговски центар, а неговите дотогаш добри пријатели со нови и постари.
Почна да ја заклучува вратата од својата соба, а парите исчезнуваа.
Пред да погледнеме наназад, имавме 13-годишно дете со нетретирана дијагноза, а помош беше невозможно да се добие бидејќи надлежните клиники беа преплавени со тинејџери токму поради ескалацијата на овој проблем.
Расправии, манипулации, кршење правила и граници, лаги, нови сомнителни пријатели.
А зошто да не го спречиме? Па, кога моето дете ќе одлучи да пуши џоинт, никој не може да примени каква било форма на принуда.
И за другите родители кои го читаат ова:
Пробавме сè! Да, го одземавме мобилниот телефон и се обидовме да го контролираме користењето на интернетот на детето. Да, дури воведовме и домашен притвор. Не, не му дадовме џепарлак.
Се трудевме со доверба и награди, љубов и карање, предупредувања и разбирање. Соработувавме со училиштето, експерти, полиција и надворешен контакт. Ја прифативме сета можна помош и мерки за заштита на децата во куќата.
Ние сме сосема обични родители, ниту лоши ниту совршени. Имаме други деца и тие не користат марихуана. Знаеме дека е најлесно да мислиме дека сме згрешиле за да дојдеме во оваа ситуација, но вистината е дека тоа може да му се случи на секого.
Секое утро се будиме и сфаќаме дека нашиот живот се претвори во кошмар на секој родител. И затоа ВИКАМЕ на врвот на нашите бели дробови:
Можеме ли да престанеме да прашуваме дали децата зависни од дрога сакаат помош?
Моето дете може да се опие до степен да си го загрози својот живот, но никој не може да користи принуда.
Да бев зависник додека бев бремена со моето дете, ќе бев принудена да бидам хоспитализиран и детоксиран за да го заштитам детето.
А ако моето дете имаше пореметување во исхраната, а не нарушување на злоупотреба на супстанции, можеше да биде примено во младински центар и насилно хрането, а потоа испратено на лекување.
Но, кога моето дете ќе одлучи да пуши марихуана, нема кој може да примени каква било форма на принуда.
Целата помош е доброволна или консензуална. Секако дека детскиот глас мора да се слуша и да се земе предвид од одредена возраст, но дали тоа е на сметка на животот и здравјето?
Надлежните веруваат дека нарушувањата на злоупотреба на супстанции кај најмладите се резултат на основна ментална болест и тие ќе истражат - ако детето тоа го сака.
Ако на детето му е дијагностицирано ментално растројство, лековите можат да помогнат да се одржи нарушувањето под контрола - ако детето го сака тоа.
Тимот во универзитетската болница што ја посетуваме е подготвена да се сретне со детето и да разговара за предизвиците на злоупотребата на супстанции - доколку детето тоа го сака.
Кога употребата на дрога трае веќе некое време, а младиот мозок јасно покажува знаци за тоа, а најблиските се прашуваат дали се работи за психоза, можат да повикаат специјалистички тим за рано откривање на психоза.
Тие може да кажат дека детето мора да биде без дрога шест недели пред да можат да проценат дали некоја психоза е заднина или индуцирана од дрога.
Можеме ли да престанеме да прашуваме дали децата зависни од дрога сакаат помош?
Полицијата нуди превентивни повици - ако детето сака.
Кривичните дела извршени од деца и млади помлади од 15 години се отфрлаат, бидејќи детето е под криминалниот минимум. За да можат децата до 15 години слободно да продаваат, купуваат и користат дрога во оваа земја. И тие го прават тоа!
Дополнително, има нови упатства кои наведуваат дека поседувањето дрога за лична употреба не се казнува доколку корисникот е зависник од дрога. Затоа, децата и младите зависни од дрога - вклучително и оние над минималната возраст за извршување на кривично дело - во пракса можат слободно да продаваат, купуваат и користат дрога.
Може да им се понуди разговор во полиција - ако сакаат.
Но, детето не сака ништо повеќе од тоа да пуши марихуана и да биде надувано. Родителите умираат обидувајќи се да го спасат своето дете. Едвај спијат, болни се од грижа.
И кога конечно ќе видат дека немаат повеќе моќ и лазат до крстот и бараат поголема помош од Агенцијата за заштита на децата, која е единственото тело кое може да изврши одредена форма на принуда, излегува дека мерката која Социјалната агенција може да му понуди на детето е дека детето е зависно од дрога заедно со други деца зависни од дрога во установа без заклучени врати или каква било можност за лекување.
Во оваа земја не се однесуваме насилно со децата. И ние не ја заклучуваме вратата. Еве, повеќе би сакале да оставиме дете да се опие до смрт - ако тоа детето го сака.“ - го завршува своето писмо анонимна, очајна мајка од Норвешка.
Секој систем, без сомнение, има свои добри и лошите страни. Мора да се почитуваат правата на децата, но не кога остварувањето на тие права ќе ги загрози нивните животи или нечии други“.
Фото: unsplash.com